Odkryj tajemnicę swoich rąk innowacja 2023-2024
na podstawie programu Anety Giczewskiej realizowana w grupie III i V przez panią Agnieszkę, panią Dorotę, panią Basię i panią Elę.
Innowacja „Odkryj tajemnicę swoich rąk” ma charakter programowo-metodyczny.
Jej celem jest wzbogacenie programu nauczania o nowe treści, formy i metody służące rozwijaniu motoryki małej oraz szerzenie idei poznawania poprzez doświadczanie, uwzględniając cały rozwój dziecka w wieku przedszkolnym.
Innowacja zakłada prowadzenie zajęć zgodnie z podstawą programową wychowania przedszkolnego dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz innych form wychowania przedszkolnego zawartą w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 roku. Program ma charakter otwarty – jego treści mogą być rozszerzane w zależności od zainteresowań dzieci. Innowacja nie wymaga dodatkowego nakładu finansowego.
Innowacja pedagogiczna zakłada realizację podstawy programowej, a szczególnie realizację następujących zadań:
– wspieranie wielokierunkowej aktywności dziecka poprzez organizację warunków sprzyjających nabywaniu doświadczeń w fizycznym, emocjonalnym, społecznym i poznawczym obszarze jego rozwoju;
– wspieranie aktywności dziecka podnoszącej poziom integracji sensorycznej i umiejętności korzystania z rozwijających się procesów poznawczych;
– tworzenie sytuacji sprzyjających rozwojowi nawyków i zachowań prowadzących do samodzielności, dbania o zdrowie, sprawności ruchowej i bezpieczeństwa;
– zapewnienie prawidłowej organizacji warunków sprzyjających nabywaniu przez dzieci doświadczeń, które umożliwią im ciągłość procesów adaptacji oraz pomoc dzieciom rozwijającym się w sposób nieharmonijny, wolniejszy lub przyspieszony;
– wspieranie samodzielnej dziecięcej eksploracji świata, dobór treści adekwatnych do poziomu rozwoju dziecka, jego możliwości percepcyjnych, wyobrażeń i rozumowania, z poszanowaniem indywidualnych potrzeb i zainteresowań.
PODSTAWA PRAWNA Ustawa z 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (tekst jedn.: Dz.U. z 2021 r. poz. 1082 ze zm.) – art. 1 ust. 18, art. 44 ust. 2 pkt 3, art. 55 ust. 1 pkt 4, art. 68 ust. 1 pkt 9, art. 86 ust. 1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 14 lutego 2017 r w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz.U. z 2017 r. poz. 356 ze zm.)
UZASADNIENIE POTRZEBY WPROWADZENIA INNOWACJI PEDAGOGICZNEJ
Innowacja „Odkryj tajemnice swoich rąk” jest naszą odpowiedzią na zauważone problemy dzieci w zakresie sprawności ruchowej, zarówno w obrębie motoryki małej, jak i dużej, a także stanowi wyjście naprzeciw wymogom edukacyjnym zawartym w aktualnej podstawie programowej wychowania przedszkolnego. Okres przedszkolny to czas, w którym dziecko powinno osiągnąć gotowość szkolną i zbudować solidne podstawy konieczne do nauki szybkiego, płynnego i czytelnego pisania. Należy jednak pamiętać, że gotowość szkolna, w tym głównie gotowość do nauki pisania oraz sprawne posługiwanie się narzędziami graficznymi i nożyczkami, obejmuje nie tylko sprawność palców, ruchomość nadgarstka i koordynację wzrokowo-ruchową. Rozwój tych cech wpisany jest w całokształt rozwoju dziecka i zależy od wielu czynników, takich jak kontrola posturalna, stabilizacja obręczy barkowej, dobra równowaga, koordynacja ruchów całego ciała. To również umiejętność orientacji w przestrzeni, rozróżnianie kształtów, faktur, planowanie motoryczne i zręczność. W ostatnim czasie dostrzegamy u dzieci w wieku przedszkolnym znaczne obniżenie sprawności manualnej rąk, czego objawem jest zbyt wolne tempo wykonywanych czynności, a także zbyt mała precyzja ruchów dłoni. Dzieci coraz częściej mają także problem z utrzymaniem prawidłowej pozycji siedzącej podczas prac stolikowych, co przekłada się na problem z koncentracją i niechęć do podejmowania zadań manipulacyjno -precyzyjnych. Biorąc to pod uwagę, wydaje się zasadne wprowadzenie szeregu nowych działań, metod i technik wpływających na poprawę wyżej wymienionych elementów w sposób najbardziej przyjazny dzieciom: w zabawie, w ruchu, poprzez doświadczanie i eksperymentowanie. Stworzona przeze nas innowacja obejmuje wszystkie te aspekty. Zaproponowane aktywności w ramach innowacji pozytywnie wpłyną na wszechstronny rozwój dziecka, a zdobyte podczas zajęć kompetencje i umiejętności motoryczne zostaną wykorzystane przez dziecko i pomogą mu odnieść sukces na wyższy szczeblach edukacji. Proponowane zajęcia bazują na doskonaleniu podstawowych cech motorycznych, jak siła koordynacja, równowaga i zręczność oraz usprawniają precyzyjne ruchy rąk, dłoni i palców. Wykorzystanie różnego rodzaju pomocy dydaktycznych oraz naturalnych przedmiotów o zróżnicowanej fakturze i konsystencji korzystnie wpływa na usprawnienie procesów integracji sensorycznej. Zaplanowane działania pobudzają kreatywność i aktywność własną dziecka, a także rozwijają jego zainteresowania. Innowacja w dużej mierze opiera się na zadaniach i ćwiczeniach zaproponowanych w książce „Ręka”, której treść zachęca do twórczego działania, rozwijania wyobraźni i wspólnej zabawy. Poszczególne rozdziały książki stanowią punkt wyjścia do rozmowy z dziećmi na temat budowy własnego ciała, aktywności fizycznej, dbania o zdrowie. Wiadomości i ciekawostki zamieszczone w książce pozwalają zdobyć nowe informacje, a także dają możliwość znalezienia odpowiedzi na nurtujące je pytania, np. Po co nam palce? Dlaczego posługujemy się gestami?, Czy ręka to to samo, co dłoń? Dlaczego w czasie kąpieli marszczy się skóra na opuszkach palców? Dodatkową wartością innowacji jest rozwijanie zainteresowań czytelniczych przedszkolaków poprzez jak najczęstszy kontakt z książką oraz dobrowolny i spontaniczny udział w zabawach. Praca z książką, oglądanie ilustracji, słuchanie fragmentów czytanych przez rodziców i nauczyciela oraz wykonywanie zadań zawartych w książce wpłynie niewątpliwie na poszerzenie wiedzy o otaczającym świecie i pobudzi chęć dalszej wnikliwej eksploracji. Celem projektu jest także zaangażowanie rodziców do współpracy i zachęcenie ich do wykonywania wspólnie z dzieckiem dodatkowych zadań proponowanych przez nauczycieli.
CELE INNOWACJI
CEL GŁÓWNY: usprawnianie motoryki małej, czyli precyzyjnych ruchów rąk, dłoni i palców, usprawnianie motorki dużej, kontroli posturalnej i koordynacji, rozbudzanie ciekawości poznawania własnego ciała, a zwłaszcza rąk i ich możliwości, oraz uwrażliwienie na potrzebę systematycznej aktywności ruchowej i zaszczepienie postawy prozdrowotnej, wspomaganie harmonijnego rozwoju dziecka.
CELE SZCZEGÓŁOWE:
- kształtowanie i doskonalenie podstawowych zdolności motorycznych (siła, szybkość, równowaga, koordynacja),
- normalizacja napięcia mięśniowego, wzmacnianie stabilizacji centralnej oraz stabilizacji obręczy barkowej, wzmacnianie mięśni posturalnych odpowiedzialnych za prawidłową kontrolę postawy,
- poprawa umiejętności chwytnych rąk, rozwijanie sprawności dłoni i koordynacji oburęcznej, wspieranie prawidłowego chwytu narzędzia pisarskiego, rozwijanie zdolności manipulacyjnych i precyzyjnych ruchów rąk,
- wydłużenie zdolności koncentracji uwagi,
- poprawa wykonywania czynności samoobsługowych, m. in. posługiwania się sztućcami podczas jedzenia, ubierania, wiązania sznurowadeł, zapinania guzików oraz swobodnego posługiwania się przedmiotami codziennego użytku,
- rozwój kreatywności, tworzenie konstrukcji z naturalnych materiałów oraz nietypowych przedmiotów, stymulacja sensoryczna całego ciała i dłoni (stymulacja przedsionkowa, proprioceptywna i dotykowa), doskonalenie koordynacji wzrokowo-ruchowej,
- rozwijanie samodzielności i odpowiedzialności za wyniki własnej pracy,
- nauka aktywnego spędzania czasu wolnego, budzenie i wyzwalanie spontanicznej radości poprzez zabawę, doświadczanie i eksperymentowanie,
- zachęcanie do obcowania z książką, poszerzenie wiedzy o otaczającym świecie, o swoim ciele, a zwłaszcza o rękach jako ważnych narzędziach codziennego funkcjonowania, zdobywanie nowych ciekawych informacji dotyczących budowy anatomicznej ręki, nazw poszczególnych palców, przysłów związanych z ręką, gestów i ich roli w życiu,
- rozwijanie wyobraźni, w tym wyobraźni przestrzennej, wzmocnienie poczucia własnej wartości, poznanie nowych zabaw.
SPOSOBY REALIZACJI
Innowacja jest skierowana dla grupy dzieci 4,5,6 letnich. Będzie realizowana jako część zajęć dydaktycznych w godzinach pracy przedszkola. Zajęcia odbywać się będą raz w tygodniu, a czas ich trwania będzie wynosił 30 minut ( w zależności od grupy wiekowej). Dodatkowo przedszkolaki będą otrzymywały dodatkowe zadania do wykonania w domu wspólnie z rodzicami i rodzeństwem.p.