PROGRAM WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA SAMORZĄDOWEGO

NR 56 W BIAŁYMSTOKU.

„Dobry, prawy i bezpieczny”

         Ze zmianami wprowadzonymi we wrześniu 2014r  uwzględniającymi Ramowy Program Wychowawczy Miasta Białegostoku.

                                         Autorki:  Barbara Pasiuk

                                                            Dorota Borowska

                                                           Anna Wejkowska

                                                       Elżbieta Gaca

PODSTAWY PRAWNE SYSTEMU WYCHOWANIA

       W Ustawie o systemie oświaty z dnia 7 września 1991r. (tekst jednolity DzU z 1996r. Nr 67 poz. 329 i DzU nr.106 poz. 496 z 1997r. Nr 28 poz. 153 i nr 141 poz. 943 z 1998r. Nr117 poz. 759 z pozostałymi zmianami) czytamy:

• „Oświata w Rzeczypospolitej Polskiej stanowi wspólne dobro całego społeczeństwa: kieruje się zasadami zawartymi w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, a także wskazaniami zawartymi w powszechnej Deklaracji Praw Człowieka oraz Konwencji Praw Dziecka.”
• „System oświaty zapewnia dzieciom i młodzieży:                                                                                     

- prawo do wychowania i opieki odpowiednio do wieku i osiągniętego rozwoju.                         

- wspomaganie przez szkołę wychowawczej roli rodziny.

W załączniku do Rozporządzenia MEN z dnia 26 lutego 2002r. Zmieniającego rozporządzenie w sprawie Podstawy Programowej kształcenia ( DzU nr 51 poz.45) znajduje się między innymi następujący zapis:

„Przedszkola zapewniają opiekę, wychowanie i uczenie się w atmosferze akceptacji i bezpieczeństwa...”

ZAŁOŻENIA PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO

„Dziecko jest cudzoziemcem, nie rozumie języka, nie zna kierunku ulic, nie zna praw i zwyczajów. Potrzebny przewodnik, który grzecznie odpowie na pytania.”

                                                                               Janusz Korczak   

       Już od narodzin mały człowiek podlega kształtowaniu. Na początku, dziecko w pełni jest  uzależnione od rodziców i właśnie w rodzinie rozpoczyna się długotrwały i skomplikowany proces jakim jest wychowanie. Na jego przebieg ma wpływ wiele czynników wzajemnie warunkujących się, działających w różnych powiązaniach i współzależnościach. Osobami wiodącymi, kierującymi tym procesem, są rodzice, wychowawcy i nauczyciele. Od ich aktywności, postawy, stosunku do wychowanka, a również od ich wzajemnych relacji zależy prawidłowy przebieg procesu wychowania. Nie można zapomnieć, że inne czynniki takie jak, warunki bytowe, stosunki między dorosłymi w otoczeniu rodzinnym dziecka, a nawet sąsiedzkie, grono towarzyszy zabaw i dalszych kolegów i wiele, wiele innych elementów współczesnej rzeczywistości kształtują osobowość dziecka oraz jego sposoby zachowania i reagowania.

    Już od wczesnego dzieciństwa człowiek potrzebuje dla prawidłowego rozwoju grupy rówieśników. W rówieśniczej grupie poznaje zasady, zwyczaje, i reguły w niej obowiązujące. Mamy na nie wpływ zmieniając je w miarę potrzeb i zmieniającego się oblicza rzeczywistości. Ogromną rolę  w uświadamianiu praw, przywilejów i obowiązków ma nauczyciel – wychowawca. Jego postawa, zaangażowanie w pracę, stosunek do dziecka, umiejętność rozwiązywania konfliktów mają duże znaczenie dla kształtowania umiejętności współżycia dziecka w społeczeństwie.

    Dziecko jest niepowtarzalną indywidualnością z własnymi poglądami, zainteresowaniami, możliwościami, umiejętnościami. Można je kształtować, doskonalić, zmieniać ale należy je szanować. Wychowawca z roli „dyrygenta” musi przejść do roli „współtwórcy”. Musi dać dziecku możliwość zachowania własnego „ja”, stawiania pytań, proponowania, dziwienia się, rozwiązywania problemów, uczenia się od innych, uczenia innych. Dziecko mając takie możliwości doświadcza poczucia współtworzenia sytuacji, oceny tych sytuacji, konsekwencje własnego działania. Dzięki temu rośnie w nim pozytywny obraz własnej osoby i świata, jednocześnie podnosi się odpowiedzialność za siebie, za własne zachowania, czyny, stosunek do innych, bezpieczeństwo własne i innych, świadomość społeczna. W procesie kształtowania postaw moralnych głównym celem jest „autoryzowanie” nakazów, zakazów, norm postępowania. Takie wartości jak dobro, prawda, uczciwość, odpowiedzialność muszą stać się wartościami i zasadami dla samych dzieci. Dziecko w naturalny sposób przyswaja te normy, których był współtwórcą. Często narzucone (szczególnie przez dorosłych) normy i zasady wywołują bunt, sprzeciw, trudności w ich przestrzeganiu, zachowania nieakceptowane a w wyniku tego złą ocenę, nieprawidłowe relacje w grupie rówieśniczej, a nawet zły stosunek do dorosłych. Tworząc program wychowawczy „Dobry, prawy i bezpieczny” chcemy te wartości i zasady zastosować jako najsłuszniejsze i najefektywniejsze. Wymaga on zmiany relacji między dorosłym i dzieckiem oraz podporządkowania temu sposobowi myślenia i celów wychowawczych. Dzięki takiemu spojrzeniu wychodzimy naprzeciw problemom wychowawczym, wynikającym przede wszystkim z niewłaściwego stosunku do dzieci którego głównym efektem jest narastająca agresja i liczne konflikty we współczesnym świecie. Naszym celem jest stworzenie programu zgodnego z nowymi nurtami w pedagogice, zgodnymi z potrzebami dziecka i dzisiejszego społeczeństwa. Chcemy aby nasz program ujednolicił oddziaływania wychowawcze nauczycieli, przedszkola i domu rodzinnego, tak aby nasi wychowankowie tworzyli w przyszłości społeczeństwo wrażliwe, tolerancyjne, empatyczne, bogate moralnie. Nasza propozycja jest programem otwartym, który będzie modyfikowany poprzez ewaluacje, w miarę nowych doświadczeń praktycznych, zdobytej wiedzy i potrzeb społecznych, wychowawczych czy kulturowych.

Cele programu wychowawczego.

I Cele główne:

1. Przygotowanie  dzieci do życia w grupie rówieśniczej i społeczeństwie.
2. Ukształtowanie właściwych postaw moralnych - uświadomienia dzieciom istnienia praw, obowiązków, norm, zasad, odpowiedzialności za własne czyny.

II Cele szczegółowe:

1. Wzmacnianie więzi z najbliższym otoczeniem społecznym: ujednolicenie oddziaływań wychowawczych rodzina - przedszkole.
2. Wprowadzenie dziecka w świat wartości moralnych, patriotycznych, społecznych.
3. Poznawanie zwyczajów, zasad, reguł obowiązujących w grupie –  nabywanie umiejętności przestrzegania ich.
4. Zrozumienie drugiego człowieka – wzbudzanie szacunku do indywidualności, inności.
5. Wprowadzanie w kulturę bycia – wdrażanie do zachowań akceptowanych społecznie.

III Spodziewane efekty:

Dziecko:

-  jest związane z rodziną, grupą rówieśniczą, społeczną,

-  jest tolerancyjne, wrażliwe na potrzeby i krzywdę innych,

            - zna i stosuje zasady, prawa, normy i obowiązki panujące w  rodzinie,   grupie i społeczeństwie,

- rozumie i ponosi konsekwencje własnych czynów dla siebie i innych,

- ceni wartości moralne – rozróżnia dobro i zło.

Realizacja programu w  stosunku do dziecka.

1. Oddziaływania rozwijające postawy i umiejętności społeczne

- tworzenie umów, kodeksów normujących zachowania w grupie,

- rozwiązywanie problemów  i konfliktów w drodze pokojowych negocjacji,

- rozmowy, dyskusje, wyjaśnienia, opowiadania, historyjki obrazkowe, filmy,

     -  wykonywanie prac plastycznych (np. plakaty, znaki),

- układanie improwizacji tematyczno – muzycznych (np. rymowanki, rapowanki),

• tworzenie scenek rodzajowych, dram, teatrzyków, inscenizacji, pantomimy.

Realizacja programu w stosunku do rodziców.

    1. Zapoznanie rodziców z programem wychowawczym Przedszkola Samorządowego nr 56 ( szczegółowe poznawanie zasad i reguł           przyjętych przez dzieci i nauczycieli),

    2. Zorganizowanie dla rodziców pogadanek w celu uświadomienia konieczności ujednolicenia oddziaływań wychowawczych w domu i w          przedszkolu,

    Realizowanie przyjętego programu w środowisku domowym,

    3.Udział rodziców w zebraniach, warsztatach, indywidualnych konsultacjach, zajęciach otwartych,

Realizacja programu w stosunku do nauczycieli.

    1. Organizowanie zajęć koleżeńskich w zakresie dzielenia się wiedzą, scenariuszami, pomysłami,

    2. Ujednolicenie oddziaływań wychowawczych całego personelu przedszkola,

    3. Prowadzenie tablic informacyjnych, pisanie artykułów do gazetki na temat zagadnień wychowawczych.                  

    4. Doskonalenie własnego rozwoju osobowego i zawodowego.

Prawa i obowiązki przedszkolaka.

    Przedszkolak ma prawo do:

• szacunku i akceptacji;
• własnego zdania;
• wyrażania emocji;
• zabawy, nauki;
• nie wiedzieć, nie znać,  nie rozumieć, popełniać błędy;
• bycia w grupie;
• niezależności, samotności, prywatności;
• opieki, ochrony;
• sukcesu;
• rozwoju i korzystania ze swoich praw.

    Przedszkolak ma obowiązek:

• okazywać szacunek;
• dbać o bezpieczeństwo i zdrowie;
• przestrzegać zasad i norm społecznych;
• pomagać innym;
• respektować polecenia dorosłych.

      Kryteria sukcesu.

      Dziecko:

• umie kulturalnie i z szacunkiem odnosić się do innych;
• dba o zdrowie i przestrzega zasad bezpieczeństwa;
• ma poczucie własnej wartości;
• potrafi nazywać, wyrażać i kontrolować własne emocje;
• pomaga innym;
• zna swoje prawa i obowiązki;
• interesuje się otaczającym światem;
• ma świadomość przynależności narodowej.

Zadania główne:

1.Wyrabianie  nawyków kulturalnego zachowania się.

2. Dbanie o zdrowie i bezpieczeństwo.

3. Przestrzeganie praw i obowiązków.

4. Poznawanie tradycji rodzinnych, regionalnych, narodowych.

     5. Kształtowanie postaw społecznych opartych na tolerancji, szacunku i wrażliwości drugiego człowieka.

     6.  Doskonalenie osobowości wszystkich uczestników procesu wychowawczego: dzieci, rodziców i pracowników przedszkola

       - tworzenie spójnego środowiska wychowawczego

                                              Zadania szczegółowe:

• stosowanie zwrotów grzecznościowych;
• poznawanie prostych zasad savoir – vivre’u; dbałość o kulturę słowa
• kulturalne spożywanie posiłków;
• dostarczanie wzorców właściwego zachowania (postawa dorosłych, przykłady z literatury);

- pomoc w odkrywaniu wartości i sensu życia

- promowanie przykładnych relacji osobowych

• rozróżnianie prawdy, fałszu, dobra, zła, fantazji i żartu w sytuacjach życia codziennego,  utworach literackich;
• przyzwyczajanie do rozwiązywania sporów w drodze rozmów, wyjaśnień, kompromisu;
• szanowanie działalności innych;
• ocenianie postępowania, a nie osoby;
• ustalenie i przestrzeganie  norm i zasad obowiązujących w grupie, które dziecko współtworzy i akceptuje;
• ponoszenie konsekwencji łamania ustalonych norm i umów;
• uczenie się przyjmowania pochwał i krytyki, jako wskazówek do dalszego postępowania;
• udzielanie pomocy tym, którzy tego potrzebują;
• uwrażliwianie na potrzeby innych członków rodziny, grupy, społeczeństwa;
• uznanie godności i niepowtarzalności osoby ludzkiej;
• okazywanie właściwego stosunku do osób młodszych, słabszych niepełnosprawnych i chorych;

           - stwarzanie sytuacji do kształtowania w wychowankach umiejętności, kompetencji i postaw społecznych, takich jak: tolerancja,                          szacunek i wrażliwość na drugiego człowieka, poprzez poznanie jego pochodzenia, tradycji kulturowej i religijnej;

• podporządkowanie się kolegom pełniącym dyżury;
• podejmowanie prostych prac w domu i w przedszkolu – sumienność i uczciwość w realizacji codziennych zadań i obowiązków;
• poznanie możliwości radzenia sobie w trudnych sytuacjach zagrażając zdrowiu i bezpieczeństwu;
• dążenie do bezpiecznego wyrażania swoich emocji;
• nabywanie umiejętności hamowania własnych reakcji agresywnych;
• reagowanie i przeciwstawianie się przejawom okrucieństwa i innych niewłaściwych zachowań;
• poznanie i świadome przestrzeganie zasad bezpieczeństwa, na terenie przedszkola i poza nim;
• poznanie i świadome przestrzeganie zasad ruchu drogowego;
• poznawanie zasad zdrowego odżywiania się;
• przestrzeganie zasady zakazu spożywania produktów nieznanego pochodzenia;
• kształtowanie prawidłowych nawyków żywieniowych;
• przestrzeganie zasad właściwego ubierania się w zależności od pory roku;
• zapamiętanie własnego adresu zamieszkania, numeru telefonu;
• poznawanie alarmowych numerów telefonów oraz świadome ich wykorzystanie;
• poznawanie i budzenie zaufania do służb mundurowych;
• poznanie i budzenie zaufania do Służby Zdrowia;
• rozumienie znaczenia szczepień ochronnych;
• przezwyciężanie oporów przed niektórymi zabiegami;
• stosowanie zabiegów higienicznych i zdrowotnych;
• wyrabianie właściwego stosunku do roślin i zwierząt;
• poznanie zasad zachowania w obliczu zagrożenia przez obce zwierzę;
• poznanie zasad zachowania w stosunku do obcych osób;
• zaznajamianie z miejscami, postaciami i wydarzeniami historycznymi mającymi ważne znaczenie dla naszego kraju;
• zapoznanie ze znaczeniem barw narodowych i godła państwowego, hymnu; szacunek dla symboli narodowych;
• poznawanie tradycji, historii naszego regionu – herb, legenda, zabytki, stroje, sławni ludzie, pieśni i tańce, strój ludowy, kuchnia regionalna;
•  uświadomienie przynależności narodowej  ( jesteśmy Polakami, mówimy   po  Polsku, nasza ojczyzna to Polska );
• udział w imprezach i uroczystościach o zasięgu miejskim, regionalnym, ogólnopolskim;
• pobudzanie zainteresowania aktualnymi wydarzeniami o zasięgu miejskim, regionalnym, ogólnopolskim;                    
• kształtowanie przywiązania do swojej rodziny poprzez: znajomość nazwiska, imienia, adresu zamieszkania, znajomość danych swojej rodziny, poznawanie historii swojej rodziny;
• udział w uroczystościach rodzinnych, świątecznych ( dbałość o strój galowy);
• udział rodziny w uroczystościach przedszkolnych;
• udział w codziennych pracach domowych

• odkrywanie i rozwijanie talentów i uzdolnień poprzez udział w kołach zainteresowań, konkursach[
• uczestniczenie w edukacji kulturalnej: opera, kino, teatr, radio, telewizja, filharmonia itp.

•   udzielanie  pomocy i wsparcia wychowankowi w budowaniu jego osobowości poprzez stwarzanie warunków do rozwoju doświadczenia    sytuacji z uznaniem zasady kierowania się ku dobru

EWALUACJA PROGRAMU

1. Analiza dokumentacji pedagogicznej:
   • plany miesięczne,
   • zapisy w dzienniku,
   • zapisy w „zeszytach” obserwacji dzieci,
   • ankieta ewaluacyjna dla nauczycieli,
   • protokoły z posiedzenia Rady Pedagogicznej;
2. Analiza dokumentacji współpracy z rodzicami:
   • protokoły z zebrań  z rodzicami,
   • ankieta informacyjna o dziecku,
   • ankiety z zebrań z rodzicami,
   • kronika,
   • gazetka – „Bajkowa Gazetka”;
3. Analiza twórczości dziecięcej:
   • plastycznej,
   • słownej,
   • muzycznej,
   • teatralnej;

UWAGI KOŃCOWE

1. Za realizację programu odpowiedzialni są wszyscy nauczyciele.
2. Program będzie wykorzystywany do tworzenia własnych systemów wychowawczych w poszczególnych grupach wiekowych.
3. Realizacja zadań wychowawczych będzie przebiegać we współpracy z rodzicami.

Poprzednie wersje